Het excellente kookboek van doctor Carolus Battus uit 1593

In 1593 verscheen het eerste gedrukte kookboek in Nederland: Het Excellente Kookboek van doctor Carolus Battus. Nu is dit historische kookboek vertaald naar modern Nederlands en brengt het de smaak van de zestiende eeuw terug naar het nu. Het boek won onlangs de Joop Witteveenprijs 2022.

Carolus Battus was een arts en schrijver van medische en niet-medische boeken. Het Excellente Kookboek was de afsluiting van een medisch werk. Het is een verzameling van zo’n driehonderd recepten, die de veranderende keuken tonen van de late middeleeuwen naar de moderne tijd.

Neerlandici Christianne Muusers en Marleen Willebrands vertaalden dit historische kookboek naar modern Nederlands. Ze geven uitgebreide informatie over Battus, zijn gezondsheidsleer, de keukeninrichten in de zestiende eeuw en de kookkunsten van Battus. Ze bewerkten dertig recepten, zodat het mogelijk is om zelf gerechten uit de zestiende eeuw te bereiden.

Muusers en Willebrands werkten voor het boek samen met Kunsthistorica Alexandra van Dongen. Zij beschrijft de gedekte tafel en de tafelmanieren van de zestiende eeuw. Dit gebeurt aan de hand van zestiende-eeuws tafelgerei uit de collectie van Museum Boijmans van Beuningen.

Het Excellente Kookboek van doctor Carolus Battus won de Joop Witteveenprijs 2022. Deze prijs wordt elke twee jaar uitgereikt aan het beste historische onderzoek naar de geschiedenis van voeding in Nederland en België.